به بهانه پایان پنجمین دوره جشنواره بین المللی فیلم شهر:
سینمایی که می تواند کلاس درس شود
سینما ابزار مناسبی برای فرهنگ سازی اخلاق شهروندی وفرهنگ شهرنشینی است و باید از این رسانه تاثیرگذاربرای تحقق این امر استفاده بهینه گردد.
همانطور که می دانیم فرهنگ ، هنر، اقتصاد، صنعت و فناوری، ارتباطی دوسویه با یکدیگر دارند و تعامل فرهنگ با بخش های مختلف ارتقا این حوزه ها را در پی خواهد داشت.
تجربه نشان می دهد که با حذف بخش فرهنگی از مقوله های اقتصادی، اجتماعی و سایر بخش ها، از سرعت رشد و توسعه جامعه کاسته شده و معضلات فرهنگی به مرور خود را در جامعه نشان می دهند.
سینما یکی از ابزارهای موثر در فرهنگسازی برخی از مفاهیم و ارزش های اخلاقی در شهر و اجتماع است و نیازاست که از این هنر-صنعت برای بیان حرف ها و انتقال پیام ها درجامعه استفاده شود.
چنانچه از سینما در این زمینه به درستی استفاده شود به طور حتم به بهبود شرایط فرهنگی جامعه کمک خواهد شد. ضمن آنکه دراین زمینه فیلم مستند ازجایگاه واهمیت ویژه ای درحوزه سینما و تلویزیون برخوردار است زیرا ذات سینمای مستند به شدت وابسته به مردم ودر جامعه تاثیرگذاراست، ازاین نوع سینما می توان برای ارتقای آگاهی عمومی و معرفی زندگی شهری با کارکرد جذب مخاطب عام وخاص استفاده نمود.
باید پذیرفت که بافت شهری ما بخصوص در پایتخت به سرعت درحال تغییر است و با توجه به این تحولات شتابناک نیازمند اطلاع رسانی پیرامون برخی از مسایل فرهنگی مرتبط با زندگی شهری هستیم؛ سینما می تواند به مثابه ابزاری موثر این تغییرات را در قالبی جذاب وهنری به مخاطب ارایه نماید و از این طریق می توان به موضوعات بسیاری همچون توسعه فرهنگ شهرنشینی ، حفظ محیط زیست و منابع طبیعی ، فرهنگ صحیح شهروندی ، ترافیک و...بیش از گذشته پرداخت .
سینما و تلویزیون به عنوان رسانه هایی متکی به صدا وتصویراز قابلیت های بسیاری برای فرهنگ سازی در جامعه برخوردارند وجشنواره بین المللی فیلم شهر می تواند از این وجوه درجهت فرهنگ سازی و جهت دهی به تولیدات تصویری استفاده نماید.
متاسفانه فیلمسازان سینمای اجتماعی با مسایل شهری کمترآشنایی دارند، این درحالی است که سینما ابزار مناسبی برای به تصویر کشیدن معضلات و پیشرفت های شهری و آشنایی مردم با مسایل یادشده است . سینما و تلویزیون رسانه هایی هستند که در صورت پرداخت صحیح مضامین موجب ، فرهنگ سازی در جهت حرکت به سمت مطلوب باشند.
فیلم های کوتاه و مستند مادامی که فرصت دیده شدن نداشته باشند و در سطح گسترده در دسترس مخاطبان قرار نگیرند ، نمی توانند در جامعه تاثیرگذار باشند. بنابراین باید فرصتی برای دیده شدن آثار مستند و بخصوص فیلم هایی که در جشنواره فیلم شهر ساخته می شوند در سینما و تلویزیون ایجاد نمو.د
ونکته دیگر این که ،انسان متاثر از چیزی است که می بیند و دیده های انسان کم کم درذهنش متواتر می گردد از این رو نباید انتظار داشته باشیم که با یکبار فیلم دیدن و برگزاری چند دوره از جشنواره فیلم شهر، تاثیر این رویداد سینمایی را در گسترش فرهنگ شهروندی شاهد باشیم
فیلم هایی که برای جشنواره فیلم شهر و یا در ارتباط با مضامین شهری ساخته می شوند باید به دوراز تمجید و تعریف ازافراد، مدیریتها، شهر و ... باشد زیرا شهر با حضور شهروندان ارزش پیدا می کند. مشکلات و مصایب شهری که بواسطه عدم رعایت قوانین از سوی شهروندان پیش می آید، باید درفیلم ها به تصویر کشیده شده و تصویری شفاف از زندگی سالم در شهر با کارکردهای ظریف آموزشی – تبلیغی ارایه شود. وحرف آخر این که مردم باید بدانند یادبگیرندکه ازامکانات وابزار نوین شهری چگونه استفاده کنند. آگاهی بخشی از طریق سینما موجب می شود تا مسوولان و دست اندرکاران شهر با مشارکت مردم با دشواری های کمتری معضلات را برطرف کنند.
بسیاری از سینماگران به رغم فعالیت در حوزه سینمای اجتماعی ، شناخت عمیقی از مسایل شهری نداشته و به نوعی بیگانه با موضوعات یادشده بوده و براساس ذهنیات خود به تولید اثر می پردازند، جشنواره بین المللی فیلم شهر،با ظرفیتهای باالقوه خود می تواند ژانرشهری و مسایل مرتبط با فرهنگ شهروندی و زندگی شهری را به فیلمسازان جوان ومخاطبان سینما معرفی نماید.
محمد عمرانی / عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینما / 10 خرداد 1394