احترام به «خط سفید» و پاکی آسمان

فرقی نمی کند ساکن کدام منطقه تهران باشید؛ منطقه 20 در جنوب  منطقه 1 در شمال . منطقه 22 در غرب . منطقه 4 شرق و یا همین منطقه 11 خودمان در قلب تهران به طور حتم چشم تان به بیلبوردهایی خورده است که به شما نهیب میزنند که باید بین خطوط حرکت کنید، بالاتر از این تأکید، البته تصویر نوستالژیکی از کودکیهایتان هم دیده میشود که یادآور همان روزهایی است که ماشین پلاستیکیتان را بین خطهای قالی حرکت میدادید، البته اگر شما یک زن باشید، خطوط قالی برایتان بیشتر حکم دیوارهای خانهای را داشته که دقیقاً بین خطوط آن آشپزخانه امنتان را بنا میکردید. حالا همان تصویر بعد از چند دهه کودکی دوباره بر سر خیابانهای شلوغ پایتخت نصب شده تا به شما یادآوری کند که باید نظم و ترتیب را از صندوقچه کودکیتان بیرون بیاورید و مثل همان وقتها، خودروتان را در بین دو مسیر حرکت دهید، با این حال خیلی از ما، خیلی وقتها یادمان میرود که چرا باید برای چند لحظه زودتر رسیدن از این خط به آن خط برویم و با هر ترفند و زیرکی که شده، از دیگران جلو بزنیم. اما «خط سفید» حالا شده همان تصویر قدیمی دوران کودکی که میخواهد ذهن خط خطی ما را در بین خیابانهای شلوغ و آشفته شهر به خط کند، باید دید زور این خط سفید تا چه حد بر سیاهی دود خودروهایی که بیهوا دور تا دور خطوط میچرخند، میچربد!

«خط سفید» نام طرحی است که اجرایش از یک ماه پیش البته فقط در دو منطقه 6 و 8 پایتخت و همچنین بزرگراههای شهید آبشناسان؛ صدر و بابایی آغاز شده و وظیفهاش به خط کردن خودروهایی است که از خطوط مجاز سفید فاصله میگیرند. پلیس راهور اعلام میکند که اگر همه رانندهها به این خط احترام بگذارند، نتیجهاش میشود کاهش 30 درصدی ترافیک معابر پرتردد و شلوغ! این طرح البته قرار است تا پایان امسال در همه مناطق پایتخت به طور یکدست اجرایی شود و حالا به طور آزمایشی چند منطقه پرتراکم پایتخت را نشانه گرفته تا شهروندان کم کم حال و هوای حرکت در بین خطوط را پیدا کنند. البته برای این طرح آزمایشی، مقررات جدی تنظیم شده و رانندهای که به حرکت در بین خطوط بیاعتنا باشد از چشم دوربینها و برگههای پلیس پنهان نمیماند و باید برای هر تخلف خطی؛ جریمه 40هزار تومانی پرداخت کند. این دوربینها البته فقط به خط سفید وسط خیابان ها حساس نیستند و بدا به حال رانندهای که روی گذرگاه عابر پیاده بایستد و به حریم شهروندان پیاده تجاوز کند، او هم باید به خاطر بیتوجهی به خطی که «ایست به احترام زندگی» نام گرفته، نصف همین مبلغ یعنی 20 هزار تومان را بیکم و کاست پرداخت کند و اگر هم رانندهای بخواهد تخلفش را گسترش داده و بیمحابا چراغ راهنمایی را پشت سر بگذارد؛ 100 هزار تومان جریمه ناقابلی است که برای او پیشبینی شده!

«خط سفید» البته جدا از انضباط ترافیکی که به وجود آورده، نظم رفتاری شهروندان را هم بالا میبرد تا مردم چه در کسوت راننده و چه در کسوت عابر پیاده یاد بگیرند که نباید به خط کشیهای سفید خیابان بیتوجه بود و از روی آنها بسادگی رد شد؛ آنطورکه سرهنگ تیمور حسینی؛ رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران میگوید پایتختنشینها برخلاف تصوری که از رفتار ترافیکیشان میشود تا حد زیادی به این خط کشیها احترام میگذارند، به شکلی که در این 2 منطقه در طول این چند هفته، تخلفات ترافیکی تا حدود 90 درصد کاهش یافته است. از طرفی شهرام جبارزادگان، معاون آموزش سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران معتقد است که اگر خطوط سفید مورد توجه شهروندان قرار بگیرد؛ بسیاری از معضلات و مشکلات ترافیکی به حداقل میرسد.

« براساس برآوردهایی که انجام شده، پیشبینی میکنیم که با اجرای طرح خطوط سفید و توجه رانندگان و عابران از دو طرف به خطکشیهای طولی و عرضی معابر، میزان بار ترافیکی 20 تا 30 درصد کاهش یابد.»

او میگوید: «شهرداری به صورت پیشتاز دو منطقه مرکزی و نمونه شهری را برای اجرای این طرح انتخاب کرد تا مشکلاتی که بر سر راه اجرای آن وجود دارد، شناسایی و برطرف شود؛ براین اساس در بسیاری از بزرگراهها و معابر شریانی پایتخت را که خط کشیها نامنظم و پاک شده بود دوباره ساماندهی و باز مهندسی کردیم تا خطوط کاملاً گویا و هدایتکننده شهروندان باشد. از طرفی در بعضی نقاط که گرههای کور ترافیکی ایجاد میشد با استفاده از یک سری اقدامات و اصلاح هندسی بعضی گلوگاهها به روانسازی ترافیک کمک کردیم.»

تکمیل تجهیزات هوشمندسازی ترافیکی هم از جمله کارهایی است که در اجرای این طرح مورد توجه مدیریت شهری قرار گرفته تا درصورتی که رانندهای به این خطوط بیتوجه بود، اعمال قانون شود. برای همین اگر شما همین الان روی پل دوم حافظ حرکت کنید و از خطوط سفید منحرف یا خدای ناکرده غافل شوید، باید خودتان را منتظر دریافت جریمه 40 هزار تومانیای کنید که پس از یک هفته به در منزلتان ارسال میشود.

به گفته جبارزادگان، تکمیل زیرساختها برای اجرای طرح سفید از اوایل مهر آغاز و از ابتدای دی ماه نیز اطلاعرسانی شده است و تا پایان امسال هم 20 منطقه دیگر پایتخت را در بر میگیرد، ضمن اینکه دیگر زیر ساختها و اصلاحات معابر هم تا اوایل فروردین ماه سال آینده به پایان میرسد تا شهر و خودروها در خدمت خطوط سفید قرار بگیرند. اجرای طرح سفید البته جدا از کاهش بار ترافیکی و نظم و انضباطی که در شهر ایجاد میکند، معضل آلودگی هوا را هم به طرز چشمگیری کاهش میدهد. چراکه ترافیک و به دنبال آن آلایندگی ناشی از احتراق سوخت در ساعات پرترافیک؛ آلایندههای هوا را بشدت افزایش میدهد. به گفته وحید حسینی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا، ترافیک تهران روزانه 8 هزار کیلوگرم ذرات معلق تولید میکند و موتورسیکلتها و کامیونها بیشترین سهم را در تولید آلاینده ذرات معلق دارند. از طرفی تردد 2 میلیون موتورسیکلتی که به اندازه 10میلیون خودرو تولید آلودگی میکنند هم با اجرای این طرح قانونمند میشود تا زینپس راکبی به خود اجازه ندهد که در پیاده رو یا تقاطعها و معابر شلوغ ویراژ بدهد. البته آنطور که جعفر تشکری هاشمی، معاون شهردار تهران و رئیس سازمان حمل و نقل و ترافیک میگوید تا قبل از اجرای طرح خط سفید در مناطق مجری این طرح، بیش از ۷۰درصد موتورسیکلتسواران تخلف میکردند، اما حالا وضعیت فرق کرده و موتورسواران هم میدانند که باید فقط در محدوده خود حرکت کنند. طرح «خط سفید» به طور حتم یکی از بزرگترین طرحهای ترافیکی پایتخت خواهد بود. برای اجرای آن هم آنطور که اقبال شاکری، عضو شورای شهر تهران میگوید هزینههای زیادی صرف شده و میشود، چراکه فقط خطکشی سالانه معابر تهران چیزی در حدود 120 میلیارد تومان بودجه میبلعد و میتوان تصور کرد که برای تثبیت این خطکشیها به چه میزان اعتبار نیاز است.

شاکری البته انتقادی هم به رعایت نکردن این خطوط از سوی رانندگان و شهروندان داشته و معتقد است که باید برای تخطی از این خطوط بویژه خط عابر پیاده، جریمههای سنگینی در نظر گرفت. چون این خطوط همانند خط قرمز و ممنوعهای هستند که کسی نباید جرأت دور زدن آنها را پیدا کند. خوشبختانه با اجرای این طرح میتوان امیدوار بود که خط کشیهای نامنظم و نصب تابلوها اصلاح شود. از آن طرف البته نمیتوان نقش عابران پیاده را نادیده گرفت و بهتر است به همان میزان که به رانندگان سختگیری میشود به همان نسبت به عابران هم سخت گرفت. اگرچه سرهنگ تیمور حسینی، رئیس پلیس راهور پایتخت از پیگیری پلیس برای فراهم کردن سازوکار جریمه عابران متخلف خبر میدهد، اما جبارزادگان معتقد است که هرگز طرح جریمه عابرین پیاده در تهران اجرایی نمیشود، چراکه قوانین بازدارنده برای رانندگان و موتورسواران درباره عابران سختتر و ناشدنیتر است و بهتر است که از مؤلفههای آموزشی و فرهنگی برای قانع کردن شهروندان استفاده کرد. او میگوید: در تهران روزانه دو نفر بر اثر تصادف کشته میشوند که یک نفر از آنها عابر پیاده و دیگری راننده خودرو یا راکب موتورسیکلت است. خب این آمار قابل توجهی است و بهتر است خطوط عابر پیاده به منزله یک دیوار مرتفع برای رانندهها باشد تا وقتی میخواهند از آن عبور کنند همه ملاحظات را در نظر بگیرند و سرعتشان را به صفر برسانند نه اینکه تا عابری را دیدند پای شان را روی پدال گاز فشار دهند.

به گفته جبارزادگان، در شهر تهران به طور متوسط سالانه 28 هزار نفر بر اثر تصادف مجروح و مصدوم میشوند که 20 درصد این تعداد یعنی چیزی در حدود 6-5 هزار نفر دچار ضایعه نخاعی شده و تا آخر عمر ویلچرنشین میشوند.

محمد عمرانی / بهمن 1394